به احتمال زیاد ممکن است برای شما هم اتفاق افتاده باشد که گاهی به دلایل مختلف از جمله عصبانیت و استرس دندان های خود را به هم فشار دهید، بسایید و یا گره کنید. این عمل دندان قروچه نام دارد، البته شما این کار را بطور ارادی انجام می دهید، اما این عمل گاهی نوعی اختلال و بیماری است که بصورت ناخود آگاه و غیر ارادی اتفاق می‌افتد. دندان قروچه یا بروکسیسم اختلالی است ناشی از به هم ساییدن و فشار دادن دندان‌ها به هم به صورت ارادی و یا غیراردای در طول روز و یا در هنگام خواب شبانه اتفاق می‌افتد.

علل بروز دندان قروچه

•  می‌تواند به دلیل استرس، خشم، هیجان و یا اضطراب باشد.
• از عوارض مصرف برخی داروهای افسردگی می‌توان به دندان قروچه اشاره کرد.
• گاهی به دلیل مشکلات تنفسی در خواب دچار دندان قروچه می‌شویم.
• ممکن است از عوارض بیماری پارکینسون باشد.
• می‌تواند از علائم بروز بیماری‌های اعصاب و روان یا بیماری‌هایی که مربوط به عضلات فک و صورت است، باشد.
• نامرتبی و درست قرار نگرفتن دندان‎‌ها روی یکدیگر .
• داشتن شخصیت تهاجمی، رقابتی یا بیش فعال
• رفلاکس معده

علائم

• احساس خستگی در عضلات فک در هنگام بیدار شدن از خواب
• دردهای شدید و طولانی مدت در فک و صورت
• احساس خستگی و خواب آلودگی در طول روز
• شکسته شدن غیر عادی قسمتی از دندان‌ها یا پریدگی لبه دندان‌ها
• سر درد و گوش درد
• لق شدن دندان‌
• تورم و درد لثه
• متورم شدن فک پایین
• حساس شدن دندان‌ها به سرما و گرما
• صدای زیاد به هم ساییدن دندان‌ها در طول شب که اطرافیان متوجه آن می‌شوند.

عوارض

دندان قروچه می‌تواند عوارض خفیف و یا خطرناکی داشته باشد که این عوارض عبارتند از:

• از بین رفتن مینای دندان در اثر ساییدگی دندان‌ها بر روی همدیگر
• آسیب به مینای دندان باعث حساس شدن دندان‌ها به سرما و گرما می‌شود.
• می‌تواند باعث سردرد و گوش درد شود.
• صدای کشیدن دندان‌ها روی هم مخصوصا در شب، برای اطرافیان بیمار نیز آزار دهنده می‌باشد.
• در صورتی که فرد دندان پرشده داشته باشد، با ساییدن دندان‌ها روی هم ممکن است مواد پرکننده‌ی دندان بشکنند.

درمان دندان قروچه

اگر دندان قروچه زود تشخیص داده شود، می‌توان با یافتن علت اولیه و رفع آن، این مساله را نیز درمان کرد چرا که درمان آن وابسته به دلیل بروز آن است. اما اگر دیر شده باشد، به صورت یک عادت درخواهد آمد و حالا باید آن را با روش‌های اصلاح عادتی، درمان کرد، اما در اینجا به چند روش درمانی اشاره می‌کنیم:

• استفاده از محافظ و یا گارد دهانی که روی دندان‌ها قرار می‌گیرد و از سایش آنها به یکدیگر جلوگیری می‌کند.
• استفاده از دستگاهی به نام بیوفیدبک که روی سر قرار می‌گیرد و با حس کردن انقباض عضلات صورت هنگام دندان قروچه صدایی تولید می‌کند. این صدا از کم شروع شده و به کم‌کم افزایش می‌یابد تا زمانی که از بین برود.

راه‌های دیگری برای درمان آن وجود دارد که در صورت تشخیص علت به درمان می‌پردازیم.

• اگر دلیل مشکلات مربوط به خود دندان‌ها باشد با اقداماتی همچون پر کردن دندان و بر طرف کردن مشکلات دندان از دندان قروچه رها می‌شوید.
• استفاده از روکش دندان برای درمان دندان قروچه شدید که باعث ساییدگی دندان‌ها می‌شود.
• در صورت بروز به علت استرس، دندانپزشک با دادن مشاوره‌ و آرام کردن بیمار و تشویق او به حفظ آرامش خود به درمان دندان قروچه می‌پردازد.
• در صورتی که  از عوارض ناشی از مصرف برخی داروها باشد با تعویض دارو و یا راهکارهای برای جلوگیری از آن می‌توان دندان قروچه را درمان کرد.

 راه‌های جلوگیری از دندان قروچه

• کنترل استرس و غلبه بر خشم خود که در این مورد مراجعه به یک مشاور می‌تواند کمک زیادی به شما بکند.
• از مصرف مواد حاوی کافئین مثل قهوه، کاکائو و نوشابه خودداری کنید و یا مصرف آنها را محدود کنید.
• مصرف نوشیدنی‌های الکی باعث بیشتر شدن دندان قروچه می‌شود.
• جویدن مداوم آدامس و یا حتی مواد غیر خوراکی مانند مداد باعث می‌شود عضلات آواره عادت به تکان خوردن کنند و احتمال بروز آن را افزایش دهند.
• از ساییدن دندان‌ها به هم جلوگیری کنید برای جلوگیری از این کار می‌توان زبان خود را بین دندان‌ها نگه داشته. به این صورت عضلات آرواره استراحت می‌کنند و تکان نمی‌خورند.
• شب‌ها یک پارچه گرم روی گونه‌ها (کمپرس داغ) قرار دهید تا عضلات آرواره آرام باشند.