کامپوزیت دندان چیست؟

کامپوزیت دندان در واقع یک نوع متریال در دندانپزشکی زیبایی است که امروزه در دنیای دندانپزشکی بسیار پرکاربرد است. از روش‌های درمانی بدون عوارض جانبی برای زیبایی لبخند است و دندانپزشک می‌تواند با استفاده از این روش دندان‌های پوسیده، شکسته، ترک خورده یا سیاه شده را ترمیم کند و زیبای دندان‌ها را برای فرد ایجاد کند. در انواع مختلف درمان‌های زیبایی لایه‌هایی از جنس مواد کامپوزیتی با قرار گرفتن هنرمندانه بر روی دندان‌ها موجب زیبایی هر چه بیشتر دندان‌ها و لبخند فرد می‌شود.

ونیر کامپوزیت چیست؟

ونیر دندان یا (Veneer) همان روکش های دندانپزشکی هستند که به منظور زیباسازی دندان ها و ترمیم طرح لبخند بکار میروند. ونیرها انواع مختلفی دارند اما دو تا از شناخته شده ترین ونیرهای دندانی لمینت دندان و کامپوزیت ونیر هستند. جنس ونیر کامپوزیت ها از همان مواد کامپوزیتی و همرنگ دندان است که برای پر کردن دندان ها از آن ها استفاده میشود. در حالت کلی لمینت دندان و کامپوزیت ونیر ها با هم تفاوت هایی دارند برای مثال هزینه و قیمت ونیر کامپوزیت ها معمولا از قیمت لمینت های دندانی کمتر است.

مواد کامپوزیتی دارای جنس و رنگ متفاوتی بوده و دارای دوام و استحکام متفاوتی نیز هستند. بنابراین برای اینکه کار زیبایی و ترمیم دندان شما دارای نتیجه مطلوب و دلخواهی باشد و همچنین استحکام و زیبایی در دندان ایجاد شود بهتر است از مواد ونیر دندان کامپوزیتی که توسط شرکت‌های معتبر دندانپزشکی  ساخته می‌شوند استفاده کنید.

موارد استفاده از کامپوزیت دندان چیست؟

از مواد کامپوزیتی و مخصوصا ونیر کامپوزیت به جهت زیباسازی و ترمیم دندان ها استفاده میشود. رایجترین کاربردهای کامپوزیت ونیرها و به طور کلی مواد کامپوزیتی دندان عبارتند از:

• پرکردن دندان‌هایی که دچار تخریب زیادی هستند
• پرکردن دندان‌های جلویی
• ترمیم دندان‌های شکسته

• پر کردن فواصل بین دندان‌ها
• ترمیم و اصلاح ترک خوردگی
• بد رنگی و بد فرمی دندان

مزایای کامپوزیت دندان

فواید ونیر کامپوزیت دندان و سایر مواد کامپوزیتی زیاد است اما مهمترین فواید ونیر دندان از جنس مواد کامپوزیت عبارتند از:

• در صورت آسیب دیدن کامپوزیت، قابلیت ترمیم دارد.
• از استحکام و مقاومت بیشتری نسبت به لمینت دندان برخوردار است.
• شکل و فرم ظاهری آن مشابه دندان طبیعی است و جنبه زیبایی دارد.
• ونیر کامپوزیت از شکستگی دندان جلوگیری کرده و آن را در برابر تغییرات دمایی محافظت می‌کند.
• در کامپوزیت، دندان تراش داده نمی‌شود و در صورت نیاز به صورت خیلی جزئی انجام می‌شود.
• ترمیم کامپوزیت ونیر دندان در مدت زمان کوتاه و به آسانی انجام می‌شود.
• برای تهیه کامپوزیت دندان نیاز به قالبگیری و فرستادن به لابراتوار نداشته، بنابراین در وقت و هزینه صرفه جویی می‌شود. (البته برای ونیر کامپوزیت ها نیاز به قالب گیری است زیرا باید دقیقا روی دندان ها را بپوشانند)

معایب آن

جدای از تمام فوایدی که در خصوص مواد کامپوزیتی دندان است، این مواد معایبی نیز دارند. موارد زیر رایجترین عوارض ونیر کامپوزیت ها و به طور کل مواد کامپوزیت دندان است:

• به دلیل ویژگی‌هایی که کامپوزیت داشته و عدم نیاز به تراش دادن دندان‌ها می‌توان گفت این روش زیبایی تقریبا عوارضی را در پی نداشته مگر اینکه فرد، مراقبت های لازم را انجام نداده باشد و یا از کامپوزیت به صورت درست استفاده نشده باشد.
• یکی از معایب کامپوزیت ونیر دندان این است که پس از خوردن نوشیدنی‌های چون چای، قهوه و یا دیگر مواد غذایی رنگدار تا حدودی تغییر رنگ می‌دهد. البته با انجام پولیش دندان می توان نسبت به برطرف کردن آنها اقدام کرد.
• کامپوزیت‌های دندانی نسبت به پرکننده‌های نقره‌ای رنگ دندان (آمالگام)، زودتر از بین می‌روند.
• از عوارض ونیر کامپوزیت دندان می‌توان به تخریب دندان ، لق شدگی ، سایش، آسیب به لثه و مشکلاتی در مفصل فک اشاره کرد البته این موارد در صورتی اتفاق می‌افتند که کامپوزیت دندان به صورت ناصحیح استفاده شود.
• در صورت مشاهده تورم در لثه به دندانپزشک یا کلینیک دندانپزشکی خود مراجعه نمایید تا اقدامات درمانی لازم انجام شود.
• در صورت استفاده از کامپوزیت دندان باید نکات و مراقبت‌های بهداشتی را بیشتر از قبل رعایت کنید.

مراحل انجام و نصب ونیر کامپوزیت ها

• پیش از آغاز مراحل کامپوزیت ونیرها باید تمام پروسه های مورد نیاز را انجام داد. برای مثال اگر شخص نیازمند لیفت لثه یا عمل جرراحی لثه باشد باید پیش از آغاز نصب کامپوزیت صورت بگیرند.
• دندان‌ها به طور کامل تمیز شده تا سطحی تمیز و بدون جرم برای قرار دادن کامپوزیت ونیر دندان آماده شود
• دندان را کاملا خشک کرده تا هیچگونه رطوبت، خون و یا بزاقی بر روی دندان‌ها وجود نداشته باشد
• متخلخل کردن سطح جلویی دندان با کمک مواد اسیدی و آماده سازی سطح دندان برای قرار گیری کامپوزیت
• انتخاب رنگ ونیر کامپوزیت دندان
• چسباندن موا خمیری بر روی دندان به کمک چسب مخصوص
• تاباندن اشعه مخصوص برای محکم و فعال شدن مواد کامپوزیتی
• و در نهایت پولیش کامپوزیت و فرم دلخواه دندان بدست می‌آید.

انواع کامپوزیت دندان

کامپوزیت‌های ماکروفیل یا درشت دانه: کامپوزیت‌های درشت دانه یا ماکروفیل اولین نوع از کامپوزیتهایی هستند که وارد بازار شدند. این نوع حاوی ذراتی با اندازه 10 میکرومتر تا 50 میکرومتر هستند که نسبت به مواد کامپوزیتی دیگر بزرگتر هستند. این نوع کامپوزیت‌ ونیر دندان از دوام و مقاومت بالایی برخوردار هستند. اما یکی از معایب این است که پولیش یا تمیز کردن سطح ترمیم دشوار است.

کامپوزیت ریز دانه یا میکروفیل: در دهه‌ی 70 میلادی نسل جدیدی از کامپوزیت‌ها وارد بازار شده و به به صورت گسترده مورد استفاده دندانپزشکان قرار گرفت. این نوع کامپوزیت‌ها دارای مقامت کمتری نسبت به کامپوزیت ماکروفیل داشته و حاوی ذراتی کوچکتر ار 100 نانومتر هستند. از مزیت‌های این نوع کامپوزیت‌ها می‌توان به راحتی پولیش کردن و صاف بودن سطح ترمیم در آنها اشاره کرد.

هیبرید، میکروهیبرید و نانو‌هیبرید: این نوع کامپوزیت‌ها دارای ذراتی با اندازه 10 تا 50 میکرومتر دارند و همچنین دارای ذراتی حدود 40 نانومتر هستند. این نوع از کامپوزیت‌ها بین کامپوزیت‌های میکروفیل و ماکروفیل هستند. از مزیت‌های این ونیر کامپوزیت‌ ها داشتن مقاومت و استحکام بالای آنها است. کامپوزیت هیبرید به دلیل یکدست نبودن سطح ترمیم باعث کاهش تاثیر پولیش و خاصیت بازتاب‌ کنندگی می‌شود که این مسئله از معایت کامپوزیت‌های هیبریدی است.

نانو کامپوزیت‌ها :نانو کامپوزیت‌ها حاوی ذراتی با اندازه حدود 20 نانومتر هستند و از نسل جدید کامپوزیت‌ها به حساب می‌آیند. از ویژگی‌های منحصر به فرد نانو کامپوزیت‌ها این است که ذرات نانو در کنار هم قرار گرفته و نانوکلاستر (خوشه نانو) را تشکیل می‌دهند. این ویژگی نانو کامپوزیت‌ها باعث می‌شود که قدرت، مقاومت در برابر ساییدگی، قابلیت پولیش و استحکام این نوع از ونیر کامپوزیت‌ ها افزایش یابد. در واقع می‌توان گفت که این نوع از کامپوزیت‌ها بهترین نوع هستند.

مراقبت از کامپوزیت دندان

مراقبت‌های بعد از انجام ونیر کامپوزیت به بالا بردن دوام و استحکام کامپوزیت کمک می‌کند. در اینجا به تعدادی از این مراقبت‌ها اشاره می‌کنیم:

• برای مراقبت بیشتر از دندان‌ها آنها را به صورت مرتب مسواک بزنید و حتما از نخ دندان استفاده کنید همچنین از دهانشویه‌های توصیه شده توسط دندانپزشک استفاده کنید.
• مصرف مواد غذایی سفت ممکن است به ونیر کامپوزیت آسیب وارد کند بنابراین تا جایی که ممکن است در مصرف این مواد غذایی احتیاط کنید.
• بعد از مصرف مواد خوراکی رنگی مثل نوشابه و قهوه فورا مسواک بزنید و یا با آب دهان و دندان‌های خود را بشویید.
• استعمال دخانیات موجب تغییر رنگ کامپوزیت شده بنابراین از مصرف آنها خودداری کنید.
• برای معاینه و بررسی وضعیت دندان‌ها حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.